Giống như người đã trao tôi cuốn sách thân thương này, tôi đã yêu những giai điệu dân ca từ thuở tấm bé. Cùng cha, cùng mẹ nghe những điệu cải lương, tuồng, đơn ca vọng cổ. Cả những bài hát xẩm, quan họ, chầu văn. Đặc biệt nhất trong tôi là khúc chèo. Nó khiến tôi thích thú, cứ hẵng TV có là ngồi chễm chệ cho mông mọc rẽ luôn.
Các tích chèo nào cũng vậy bi hài luôn song hành với nhau, vui buồn lẫn lộn trong từng câu ngâm. “Vong Bướm” của Nguyễn Huy Thiệp đã nhác lại về những ngày 6, 7 tuổi của tôi, những năm tháng mê chèo.
“Vong bướm” và ” Truyền thuyết tìm vua” đã đề cập tới 2 vấn đề xuyên suốt tác phẩm là Đạo và Đời. Nếu người đọc chú ý thì những câu nói trong mỗi nhân vật lại có những hàm ý ẩn sâu trong đó. Đồng thời bạn sẽ thấy ở hai tác phẩm này là một nét độc đáo, mới lạ mà bạn chưa từng xem ở trên TV hay bất cứ cuốn sách nào.
Về Vong Bướm, tác phẩm kể về hành trình đạt đến “Chân – Thiện – Mỹ” của chàng Điệp Lang. Một hành trinh đầy chướng ngại, vượt qua những con quỷ (4 thói hư), đánh bại những ải thử thách (4 bản chất) để tìm đến đấy. Nhưng thương thay, chàng đã bỏ mạng hiến mình tại ải Tử sinh, nhưng chính chàng đã thắp lên cho bao người hi cọng tìm đến chân lý, cái lý tưởng sống trên đời, sáng soi con đường đêm tối cho những kẻ tha hóa.
Về Chúa Chổm, thực tế cuốn này em không hiểu lắm ( bởi về nó chứa nhiều hàm ý trên phương diện chính trị ), trên đại ý em rút ra 1 số điều : thói hư nghĩa của cha con Nguyễn Kim, Sự ma lực của đồng tiền và kể cả thói xấu của vua cha thời Lê đời trước, kèm theo đó là quyền lực của giai cấp thống trị. Tích chèo này đã tô vẽ nên một bức tranh tìm kiếm vua đầy sự báng bổ bởi thói hư vinh, những sự mục nát của xã hội đương thời.
Nhắc lại đến đến 2 chữ đời và đạo, tác giả đã đính kèm trong những lời thoại ( đặc biệt là nhân vật Hề) tác giả cũng đã chú thích rõ ràng về hai khái niệm trên.
Ông Vô Dụng nói : “Vui thì lên thôi” – câu này thật là hợp thời, là lời thoại đáng nhớ nhất của tôi.
Bài review của tác giả: Lê Huy (https://www.facebook.com/huylealpha)