Bạn từng nghĩ rằng mình là một cá nhân có lý trí, biết suy nghĩ logic và luôn nhìn thế giới một cách khách quan. Nhưng sự thật là, bạn cũng chỉ là một kẻ thường tự dối lòng như tất cả những người khác. Nhưng đừng lo, chính điều đó lại giúp bạn có trí óc lành mạnh.
Bạn đang xem: Bạn không thông minh lắm đâu – Trích sách hay!
Trong cuốn sách “Bạn không thông minh lắm đâu” của David McRaney, tác giả đã chia sẻ 46 cách khác nhau mà chúng ta thường sử dụng để tự đánh lừa bản thân mình. Mời các bạn cùng tìm hiểu nhé!
1. Mồi tiềm thức
Bạn từng tưởng rằng mình biết rõ khi nào mình chịu tác động của một điều gì đó và nó ảnh hưởng tới hành vi của bạn. Nhưng thực tế là, bạn hoàn toàn không ý thức được về việc mình liên tục bị tác động bởi các ý tưởng do tiềm thức của mình tạo ra.
2. Chứng bịa chuyện
Bạn từng tưởng rằng mình biết khi nào bạn đang tự lừa dối bản thân. Nhưng thực tế là, bạn thường không nắm rõ về động cơ thúc đẩy đằng sau những hành vi của mình. Và thường tự tạo dựng những câu chuyện để giải thích về quyết định, cảm xúc, lịch sử của bạn mà không hề hay biết.
3. Thiên kiến xác nhận
Bạn từng tưởng rằng quan điểm cá nhân của bạn là kết quả của hàng năm trời quan sát và phân tích một cách khách quan. Nhưng thực tế là, quan điểm cá nhân của bạn là kết quả của hàng năm trời chỉ tập trung chú ý tới các thông tin xác nhận những điều vốn đã nằm trong niềm tin của bạn, trong khi bỏ qua những thông tin trái ngược với quan niệm có sẵn.
4. Thiên lệch nhận thức muộn
Bạn từng tưởng rằng sau khi học được một điều mới, bạn nhận thức được rằng mình đã từng thiếu hiểu biết và sai lầm. Nhưng thực tế là, bạn thường nhìn lại những điều vừa mới học được và cho rằng mình đã biết hết từ lâu rồi.
Đã bao nhiêu lần bạn nói những điều giống như trên và tin rằng đó là sự thật?
5. Sự ngụy biện của tay thiện xa Texas
Bạn từng tưởng rằng bạn biết cách tính tới sự ngẫu nhiên khi xác định nguyên nhân và kết quả. Nhưng thực tế là, bạn có xu hướng bỏ qua ngẫu nhiên khi kết quả có vẻ có ý nghĩa, hoặc khi bạn muốn một sự việc ngẫu nhiên có nguyên nhân hợp lý.
6. Sự trì hoãn
Bạn từng tưởng rằng bạn thường trì hoãn công việc bởi vì bạn là một kẻ lười biếng và không biết cách kiểm soát thời gian của mình. Nhưng thực tế là, sự trì hoãn được thúc đẩy khi bạn yếu đuối trước những cám dỗ và không tự ngẫm về các suy nghĩ của bản thân.
7. Sự ngộ nhận trạng thái bình thường
Bạn từng tưởng rằng bản năng đương đầu hay chạy trốn của bạn sẽ thường được kích hoạt khi đối mắt với hiểm nguy. Nhưng thực tế là, bạn thường trở nên bình thản một cách kỳ lạ trước mối nguy và vờ như mọi chuyện vẫn ổn.
8. Nội quan
Bạn từng tưởng rằng bạn nắm rõ lý do cho các sở thích và cảm xúc của mình. Nhưng thực tế là, bạn không thể tiếp cận được với nguồn gốc thực sự của một số trạng thái cảm xúc. Khi bị chất vấn, bạn sẽ bịa ra điều gì đó cho có vẻ hợp lý.
9. Tự nghiệm về sự phổ biến
Bạn từng tưởng rằng với sự phát triển của ngành truyền thông, bạn có thể nắm rõ cách thế giới vận hành thông qua những dữ liệu thống kê và tin tức rút ra từ nhiều ví dụ. Nhưng thực tế là, bạn dễ dàng tin rằng điều gì đó là bình thường chỉ với một ví dụ cụ thể mà bạn tìm được, trong khi đó lại khó chấp nhận những thông tin mà bạn chưa từng biết tới.
10. Hiệu ứng bàng quan
Bạn từng tưởng rằng khi một ai đó gặp nạn, mọi người sẽ tới để cứu. Nhưng thực tế là, càng nhiều người chứng kiến một người gặp nạn thì khả năng một ai đó ra tay giúp đỡ càng nhỏ.
11. Hiệu ứng Dunning-Kruger
Bạn từng tưởng rằng bạn có thể dự đoán được chính xác khả năng của mình ở mọi tình huống. Nhưng thực tế là, về cơ bản thì bạn khá kém trong việc đánh giá khả năng của bản thân và độ khó của những công việc phức tạp.
Trích sách: Bạn không thông minh lắm đâu – David McRaney
12. Ảo quan
Bạn từng tưởng rằng có những trùng hợp thật kỳ diệu. Chắc hẳn chúng phải có ý nghĩa nào đó chứ. Nhưng thực tế là, trùng hợp là chuyện thường ngày ở huyện, kể cả những điều tưởng chừng như là kỳ diệu. Mọi ý nghãi mà chúng có đều do chính tâm trí của bạn nghĩ ra thôi.
13. Lòng trung thành với thương hiệu
Xem thêm : Đọc sách tuần này: Lời hứa về một cây bút chì – của Adam Braun
Bạn từng tưởng rằng bạn thích những thứ mà bạn sở hữu hơn những thứ khác bởi vì bạn đã chọn lựa một cách lý trí khi mua. Nhưng thực tế là, bạn thích những thứ mà bạn sở hữu bởi bạn hợp lý hóa những lựa chọn trong quá khứ của mình để bảo vệ ý thức hệ của bản thân.
14. Lập luận dựa vào thẩm quyền
Bạn từng tưởng rằng bạn quan tâm đến độ chính xác của thông tin hơn là người đưa ra thông tin. Nhưng thực tế là, địa vị và uy tín của một người ảnh hưởng rất lớn tới cách mà bạn nhận thức về thông điệp của họ.
15. Lập luận dựa vào sự thiếu hiểu biết
Bạn từng tưởng rằng khi không thể giải thích được điều gì đó, bạn sẽ tập trung vào những điều mà bạn có thể chứng minh. Nhưng thực tế là, khi không chắc về điều gì đó, bạn có xu hướng chấp nhận những lời giải thích kỳ lạ.
16. Ngụy biện bù nhìn rơm
Bạn từng tưởng rằng khi tranh luận, bạn luôn bám vào những luận chứng khách quan. Nhưng thực tế là, trong các cuộc tranh luận, sự bực bội sẽ khiến bạn cố tình bẻ cong và thay đổi lập trường của đối thủ.
17. Ngụy biện tấn công cá nhân
Bạn từng tưởng rằng nếu bạn không thể tin tưởng ai đó thì bạn nên bỏ ngoài tai những quan điểm của họ. Nhưng thực tế là, điều mà người ta nói và tại sao mà họ nói điều đó cần được phán xét một cách tách biệt rạch ròi.
18. Ngụy biện về thế giới công bằng
Bạn từng tưởng rằng những người thất bại trong cuộc sống chắc chắn đã phải làm điều gì đó sai nên mới đáng bị như vậy. Nhưng thực tế là, những người may mắn thường cũng chẳng do đã làm điều gì đó xứng đáng, và kẻ xấu thì cũng thường xuyên thoát tội mà không phải trả giá.
19. Trò chơi lợi ích chung
Bạn từng tưởng rằng chúng ta có thể xây dựng một hệ thống xã hội không cần có sự quản lý, một nơi mà mọi người đều đóng góp vào lợi ích chung, đều được hưởng lợi và đều hạnh phúc. Nhưng thực tế là, nếu không có một hình thức quản lý nhất định thì những người lười biếng và những kẻ lừa đảo sẽ nhanh chóng phá hoại nền kinh tế.
20. Trò chơi tối hậu thư
Bạn từng tưởng rằng bạn chấp nhận hay từ chối một đề nghị dựa vào phân tích logic. Nhưng thực tế là, trong một cuộc thỏa thuận, bạn sẽ đưa ra quyết định dựa vào địa vị của bản thân.
21. Sự xác nhận chủ quan
Bạn từng tưởng rằng bạn thường nghi ngờ những nhận định chung chung. Nhưng thực tế là, bạn có xu hướng tin vào những nhận định và tiên đoán chung chung, đặc biệt là nếu nó mang màu sắc tích cực và hướng tới bạn.
22. Sự truyền bá của các giáo phái
Bạn từng tưởng rằng bạn dù thông minh để không tham gia vào một giáo phái nào. Nhưng thực tế là, các giáo phái bao gồm toàn những người như bạn.
23. Tư duy tập thể
Bạn từng tưởng rằng vấn đề sẽ được giải quyết dễ dàng hơn khi một nhóm người tập hợp lại và cùng bàn luận các giải pháp. Nhưng thực tế là, mong muốn đạt được tiếng nói chung và xu hướng tránh đối đầu sẽ kìm nén tiến độ.
24. Tác nhân siêu kích thích
Bạn từng tưởng rằng những người đàn ông sở hữu búp bê tình dục là những tên bệnh hoạn, và cô gái cưới vị tỷ phú 80 tuổi là một kẻ đào mỏ. Nhưng thực tế là, búp bê tình dục và các đại gia thực chất là những tác nhân siêu kích thích.
25. Sự tự nghiệm cảm xúc
Bạn từng tưởng rằng bạn luôn suy tính giữa rủi ro và lợi ích, và luôn lựa chọn để tối ưu hóa lợi nhuận trong khi giảm thiểu những thiệt hại. Nhưng thực tế là, bạn phụ thuộc vào cảm xúc khi xác định một thứ là tốt hay xấu, thường đánh giá quá cao những lợi ích tiềm tàng và bị ám ảnh bởi ấn tượng ban đầu.
26. Con số Dunbar
Bạn từng tưởng rằng bạn có một cuốn danh bạn trong đầu lưu giữ tên gọi và khuôn mặt của tất cả những người mà bạn quen biết. Nhưng thực tế là, bạn chỉ có khả năng duy trì và chăm chú cho các mối quan hệ với khoảng 150 người trong cùng thời điểm.
27. Bán rẻ
Bạn từng tưởng rằng cả chủ nghĩa tiêu thụ lẫn chủ nghĩa tư bản đều được duy trì bởi những tập đoàn kinh tế lớn và ngành công nghiệp quảng cáo. Nhưng thực tế là, cả chủ nghĩa tiêu thụ lẫn chủ nghĩa tư bản đều có nền móng là sự cạnh tranh địa vị giữa chính những người tiêu dùng.
28. Thiên kiến tự đề cao
Bạn từng tưởng rằng bạn tự đánh giá bản thân một cách khách quan qua những thành công và thất bại trong quá khứ. Nhưng thực tế là, bạn luôn tìm lý do biện hộ cho sự thất bại của bản thân và tự cho mình là thành đạt hơn, thông minh hơn, giỏi giang hơn so với con người thực.
29. Hiệu ứng ánh đèn sân khấu
Bạn từng tưởng rằng khi ở giữa những người khác, bạn cảm thấy như thể họ đang dõi theo và đánh giá mọi mặt của diện mạo và hành vi của bạn. Nhưng thực tế là, người ta chẳng mấy khi để ý tới bạn trừ khi bị buộc phải làm như vậy.
30. Hiệu ứng người thứ ba
Bạn từng tưởng rằng quan điểm và quyết định của bản thân bạn là sản phẩm dựa trên kinh nghiệm thực tế và những kiến thức đã được kiểm định. Còn những người phản đối bạn đang rơi vào những lời nói dối và công tác tuyên truyền từ các nguồn mà bạn không tin tưởng. Nhưng thực tế là, mọi người đều nghĩ người đang bất đồng ý kiến với minh là một người cả tin, còn bản thân mình thì là một người không dễ bị thuyết phúc, trong khi thực tế thì lại rất khác.
31. Thanh tẩy
Xem thêm : Sự Im Lặng Của Bầy Cừu: Kinh Dị Trinh Thám Đẳng Cấp
Bạn từng tưởng rằng trút xả cơn giận là cách hiệu quả để giảm stress và tránh việc giận cá chém thớt lên bạn bè và người thân. Nhưng thực tế là, qua thời gian, xả giận sẽ làm tăng những hành vi hung hăng.
32. Hiệu ứng thông tin sai lệch
Bạn từng tưởng rằng ký ức có thể được tua lại như một cuộn phim vậy. Nhưng thực tế là, ký ức được tạo dựng bởi những thông tin có sẵn. Điều đó khiến nó rất dễ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố trong thời điểm hiện tại.
33. Sự phục tùng
Bạn từng tưởng rằng bạn là một cá nhân độc lập mạnh mẽ, không chịu phục tùng chỉ trừ những trường hợp cần thiết. Nhưng thực tế là, chỉ cần có một chút áp lực từ xã hội hoặc từ một nhân vật có thẩm quyền là đã có thể khiến bạn bị khuất phục, bởi vì phục tùng là một trong những bản năng sinh tồn.
34. Sự bùng phát cuối cùng
Bạn từng tưởng rằng khi ngừng thực hiện một thói quen xấu, thói quen đó sẽ dần biến mất khỏi cuộc đời bạn. Nhưng thực tế là, bất cứ khi nào bạn cố gắng bỏ một tật xấu, bộ não sẽ nỗ lực cuối cùng để đẩy bạn trở về lối cũ.
35. Sự lười biếng xã hội
Bạn từng tưởng rằng khi làm việc nhóm để đạt được mục tiêu chúng, bạn sẽ làm việc chăm chỉ và hiệu quả hơn. Nhưng thực tế là, khi nằm trong một nhóm, bạn có xu hướng ít nỗ lực hơn, bởi vì bạn biết rằng công sức mình bỏ ra sẽ bị gộp chung vào với thành quả của những người khác.
36. Ảo giác về sự minh bạch
Bạn từng tưởng rằng khi bạn đang trải qua những cảm xúc mạnh, những người xung quanh chỉ cần nhìn là biết được điều bạn đang suy nghĩ và cảm nhận. Nhưng thực tế là, những trải nghiệm chủ quan của bạn không thể quan sát được từ bên ngoài, và bạn đang đánh giá quá cao khả năng truyền tải suy nghĩ và cảm xúc cá nhân của mình.
37. Sự bất lực tự luyện
Bạn từng tưởng rằng nếu bị rơi vào một tình huống tồi tệ, bạn sẽ làm mọi việc để có thể thoát ra. Nhưng thực tế là, khi cảm thấy không thể điều khiển được vận mệnh của chính mình, bạn sẽ bỏ cuộc và chấp nhận an phận thủ thường.
38. Nhận thức từ cảm giác thứ phát
Bạn từng tưởng rằng ý kiến của bạn về người khác hay về các sự kiện được dựa trên những đánh giá khách quan. Nhưng thực tế là, bạn thông dịch những cảm giác vật lý của mình thành từ ngữ, và sau đó để chúng gây ảnh hưởng lên quan điểm cá nhân.
39. Hiệu ứng mỏ neo
Bạn từng tưởng rằng bạn biết rõ khả năng kiểm soát những yếu tố xung quanh của bạn. Nhưng thực tế là, bạn thường xuyên tin rằng mình có khả năng kiểm soát kết quả của những sự kiện mang tính ngẫu nhiên, hoặc những thứ quá phức tạp để có thể tiên lượng trước.
40. Sự chú ý
Bạn từng tưởng rằng bạn nhìn thấy hết mọi thứ diễn ra trước mắt, thu thập mọi thông tin như một chiếc máy ảnh vậy. Nhưng thực tế là, bạn chỉ có khả năng nhận biết được một phần rất nhỏ trong toàn bộ lượng thông tin mà mắt thu vào. Trong đó, phần được lý trí xử lý và lưu vào bộ nhớ thì còn ít hơn nữa.
41. Sự tự chấp
Bạn từng tưởng rằng trong mọi việc, bạn luôn cố gắng để đạt được thành công. Nhưng thực tế là, bạn thường tạo ra những điều kiện cho sự thất bại để tự bảo vệ cái tôi của mình.
42. Những lời tiên tri tự hoàn thành
Bạn từng tưởng rằng tương lai chịu tác động của những thế lực ngoài tầm kiểm soát của bạn. Nhưng thực tế là, chỉ có niềm tin là có thể khiến một sự kiện trong tương lai thực sự xảy ra, nếu sự kiện đó phụ thuộc vào hành vi của con người.
43. Thời khắc
Bạn từng tưởng rằng bạn là cá nhân duy nhất, và sự hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào việc bạn có bằng lồng với cuộc sống hay không. Nhưng thực tế là, bạn là một tập hợp của nhiều bản ngã, và hạnh phúc của bạn dựa vào việc thỏa mãn tất cả những bản ngã này.
44. Thiên kiến về sự nhất quán
Bạn từng tưởng rằng bạn biết rõ sự thay đổi trong các quan điểm của mình qua thời gian. Nhưng thực tế là, trừ khi bạn ghi chép lại một cách có ý thức và chi tiết về sự phát triển của bản thân, bạn sẽ luôn cho rằng cảm xúc và con người hiện tại của bạn từ xưa đến này vẫn vậy.
45. Sự tự nghiệm về tính đại diện
Bạn từng tưởng rằng biết được lịch sử của người khác sẽ giúp bạn dễ dàng xác định xem họ là kiểu người thế nào. Nhưng thực tế là, bạn thường vội vàng đi đến kết luận sau khi so sánh họ với những mẫu người đã tồn tại sẵn trong tiềm thức của bạn.
46. Sự trông đợi
Bạn từng tưởng: Rượu vang là một thứ chất lỏng phức tạp, chừa đầy những hương vị tinh tế mà chỉ chuyên gia mới có thể thực sự cảm nhận. Những người nếm rượu có kinh nghiệm không thể nào bị đánh lừa. Nhưng thực tế là, cả chuyên gia về rượu vang cũng như người tiêu dùng đều có thể bị đánh lừa khi sự trông đợi của họ bị thay đổi.
47. Ảo giác về sự kiểm soát
Bạn từng tưởng: Bạn biết rõ khả năng kiểm soát những yếu tố xung quanh của bản thân. Nhưng thực tế là, bạn thường xuyên tin rằng mình có khả năng kiểm soát kết quả của những sự kiện mang tính ngẫu nhiên, hoặc những thứ quá phức tạp để có thể tiên lượng trước.
48. Lỗi quy kết bản chất
Bạn từng
Nguồn: https://reviewsach.info/
Danh mục: Reviews