Phòng chống oan sai trong hoạt động tư pháp, bảo vệ quyền con người, quyền công dân luôn là vấn đề quan trọng và cần thiết trong công tác cải cách tư pháp. Ở Việt Nam, Review Sách đã tìm hiểu và phát hiện nhiều chủ trương, chính sách nhằm bảo vệ quyền con người trên mọi phương diện. Bảo đảm thực hiện quyền im lặng của bị cáo trong xét xử vụ án hình sự đã được Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (BLTTHS) ghi nhận. Tuy nhiên, việc các cơ quan tư pháp thực hiện quyền này trong thực tiễn vẫn còn nhiều khó khăn.
Quyền im lặng trong tố tụng hình sự
Quyền im lặng là một quyền quan trọng trong các quyền con người được pháp luật nhiều quốc gia trên thế giới ghi nhận. Tại Việt Nam, khái niệm quyền im lặng được hiểu dưới góc độ pháp lý. Mặc dù pháp luật hình sự nước ta không quy định cụ thể nhưng một số quy định trong BLTTHS thể hiện rõ nội dung của quyền này.
Bạn đang xem: Bảo đảm quyền im lặng của bị cáo trong xét xử vụ án hình sự
Cụ thể, BLTTHS quy định nguyên tắc suy đoán vô tội (Điều 13), trách nhiệm chứng minh, xác định sự thật của vụ án (Điều 15 và Điều 16), “quyền im lặng” đối với người bị tạm giữ, bị can, và bị cáo (Điểm c khoản 2 Điều 59, Điểm d khoản 2 Điều 60 và Điểm h khoản 2 Điều 61).
Quyền im lặng được thể hiện ở tất cả các giai đoạn từ điều tra, truy tố, xét xử. Về bản chất, quyền im lặng là một nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội.
Bảo đảm quyền im lặng trong xét xử vụ án hình sự
Xem thêm : Cuốn sách tháng 7: Hachiko chú chó đợi chờ
Qua nghiên cứu một số vụ án mà bị cáo sử dụng quyền im lặng tại các phiên tòa, chúng tôi nhận thấy rằng để bảo đảm quyền im lặng của bị cáo trong xét xử vụ án hình sự, cần xác định những vấn đề sau:
-
Hội đồng xét xử cần tìm hiểu lý do, động cơ, mục đích mà bị cáo sử dụng quyền im lặng. Điều này giúp hiểu rõ việc bị cáo có sử dụng quyền này là do bị ép buộc hay để cố tình che giấu tội phạm.
-
Cần giải thích cho bị cáo hiểu về quyền im lặng. Tự chủ là quyền của bị cáo và lời khai của bị cáo là căn cứ để xác định hành vi tội phạm. Bị cáo cần hiểu khi nào nên im lặng và khi nào không.
-
Tạo điều kiện cho phép xét hỏi cả những người không được tòa án triệu tập. Các người liên quan đến vụ án hoặc cần thiết để giải quyết vụ án mới được triệu tập. Tại phiên tòa, nếu bị cáo sử dụng quyền im lặng, hội đồng xét xử có thể cho phép những người khác không được triệu tập tham gia hỏi và trả lời, tạo căn cứ đánh giá toàn diện vụ án.
-
Xem thêm : Lời hứa về một cây bút chì – Truyền cảm hứng sống
Tăng cường công tác tập huấn, rút kinh nghiệm xét xử, bồi dưỡng nghiệp vụ cho thẩm phán, hội thẩm nhằm nâng cao nhận thức về vấn đề bảo đảm quyền im lặng trong xét xử vụ án hình sự.
-
Cụ thể hóa quy định về quyền im lặng trong luật và có văn bản hướng dẫn thi hành để bảo đảm hiệu quả quyền im lặng, góp phần giải quyết vụ án khách quan, toàn diện và đầy đủ.
-
Tăng cường vị trí, vai trò của đội ngũ Luật sư, trợ giúp viên pháp lý trong việc bảo đảm quyền im lặng của người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo.
Review Sách hi vọng rằng việc bảo đảm quyền im lặng của bị cáo trong quá trình xét xử vụ án hình sự sẽ được thực hiện một cách tốt nhất, đồng thời, việc áp dụng các quy định pháp luật liên quan cũng sẽ được thực hiện một cách công bằng và minh bạch. Quyền im lặng là một quyền cơ bản của con người và đã được nhiều quốc gia trên thế giới công nhận và bảo vệ. Hy vọng rằng việc bảo đảm quyền im lặng sẽ đóng góp vào công tác cải cách tư pháp và xây dựng một hệ thống pháp luật công bằng, minh bạch và đáng tin cậy.
Đọc thêm tại Review Sách
Nguồn: https://reviewsach.info/
Danh mục: Reviews